Συνέντευξη στη Lifo και στον Γιάννη Πανταζόπουλο
Το ραντεβού μας με τον υφυπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού, αρμόδιο για θέματα Σύγχρονου Πολιτισμού, Νικόλα Γιατρομανωλάκη, είχε δοθεί στον τρίτο όροφο του Β’ κτιρίου της Εθνικής Πινακοθήκης. Λίγο πριν καθίσουμε για τη συνέντευξη περιηγούμαστε στα αριστουργήματα που κοσμούν τους τοίχους σ’ αυτόν τον καλλιτεχνικό πυρήνα πολιτισμού.
Στη συνέχεια, περπατάμε προς το τέλος του διαδρόμου και οδηγούμαστε σε μια πολύ όμορφη αίθουσα όπου, όπως μας ενημερώνει ο κ. Γιατρομανωλάκης, πολύ σύντομα θα λειτουργήσει το νέο εστιατόριο της πλήρως ανακαινισμένης Εθνικής Πινακοθήκης.
Λίγο πριν ξεκινήσουμε τη συζήτησή μας συνειδητοποιώ πόσο εντυπωσιακή είναι η πανοραμική θέα σε διάφορα εμβληματικά σημεία της Αθήνας, όπως στον Υμηττό, την Ακρόπολη, τον Λυκαβηττό και τον Σαρωνικό. Το ξύλο αποτελεί το κυρίαρχο υλικό στο μπαρ και στους υπόλοιπους χώρους, ενώ οι μεγάλες επιφάνειες τζαμιού κάνουν το άπλετο φως να διαχέεται ομοιόμορφα. Λίγο πριν την είσοδο στο εστιατόριο θα λειτουργεί ένα ακόμη πωλητήριο που και αυτό ετοιμάζεται.
Ο Νικόλας Γιατρομανωλάκης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1975. Στα 47 του χρόνια έχει καταφέρει να δημιουργήσει ένα αξιοζήλευτο βιογραφικό, ενώ τα τελευταία τρία χρόνια ασχολείται ενδελεχώς με τον σύγχρονο πολιτισμό ως πυλώνα της κοινωνικής συνοχής και της ανάπτυξης της χώρας. Παράλληλα, έχει δραστηριοποιηθεί στον τομέα των ανθρώπινων δικαιωμάτων και ειδικότερα των δικαιωμάτων της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, ενώ είναι το πρώτο ανοιχτά ομοφυλόφιλο άτομο που μετέχει σε σύνθεση ελληνικής κυβέρνησης.
Στη συνέντευξη που ακολουθεί μιλά για τη θητεία του στο υπουργείο Πολιτισμού, για τα μέτρα στήριξης και το νέο εργασιακό πλαίσιο στους επαγγελματίες του πολιτισμού, για τις αντιδράσεις του καλλιτεχνικού κόσμου, για το άνοιγμα του Ακροπόλ, απαντά στο αν θα έδινε το Ηρώδειο στον ΛΕΞ αλλά και στο γιατί θεωρεί ότι η νομοθέτηση του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών είναι θέμα χρόνου.
— Κάνοντας μια ανασκόπηση στη μέχρι στιγμής θητεία σας, τι θα λέγατε ότι πετύχατε; Για ποιο πράγμα είστε περήφανος;
Είμαι περήφανος γιατί θεωρώ ότι έχουμε υιοθετήσει μια διαφορετική προσέγγιση απέναντι στον σύγχρονο πολιτισμό. Για παράδειγμα, όσον αφορά την Εργασιακή Χάρτα του Πολιτισμού, βάλαμε τα θεμέλια και τις βάσεις για μια ουσιαστική μεταρρύθμιση. Ουσιαστικά, για πρώτη φορά θωρακίζουμε και αναπτύσσουμε τον κλάδο των εργαζομένων, ενώ απλουστεύουμε και εκσυγχρονίζουμε το εργασιακό και ασφαλιστικό πλαίσιο.
Επίσης, θεωρώ πολύ σημαντικό το άνοιγμα του ΕΜΣΤ, μετά από μια τεθλασμένη πορεία 20 ετών στην οποία παρέμενε ανενεργό. Θυμάμαι τον πρωθυπουργό να μου λέει: «Έχεις έξι μήνες περιθώριο για να το ανοίξεις». Και, τελικά, τα καταφέραμε. Υπήρχαν παθογένειες; Προφανώς. Αλλά βρήκαμε τους τρόπους ώστε σήμερα το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης να αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της εθνικής στρατηγικής μας για τον σύγχρονο πολιτισμό.
Τέλος, είμαι πάρα πολύ περήφανος για τα μέτρα στήριξης και τα κίνητρα που δώσαμε στους καλλιτέχνες, τους επαγγελματίες πολιτισμού και τους χειροτέχνες. Ξέρετε, όλη αυτήν την περίοδο μού έλεγαν αρκετοί ότι πολλά απ’ αυτά που κάναμε δεν θα γίνονταν ποτέ στην Ελλάδα, ακόμη και το να είμαι εγώ υφυπουργός Πολιτισμού. Όμως, τους διαψεύσαμε.
— Μιλήσατε για το επιτυχημένο άνοιγμα του ΕΜΣΤ. Δεν έχει τελειώσει η περίοδος του κοψίματος της κορδέλας;
Τρία χρόνια τώρα που βρίσκομαι στο υπουργείο Πολιτισμού δεν έχω κόψει καμία κορδέλα, με μοναδική εξαίρεση την ημέρα που βρέθηκα με την κυρία Γιάννα Αγγελοπούλου στο Γεράκι Λακωνίας για να εγκαινιάσουμε μια μονάδα χειροτεχνίας. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι δεν έχουμε παραδώσει πολλά πράγματα.
Επομένως, αφορμές για κορδέλες είχαμε, αλλά η εποχή δεν τις σηκώνει. Και να σας πω και κάτι ακόμη; Δεν ταιριάζει ούτε με την αισθητική μου. Το ζητούμενο, για μένα, δεν είναι η κορδέλα αλλά η εύρυθμη λειτουργία του εκάστοτε χώρου.
— Μιλήσατε επίσης για μέτρα ανακούφισης. Τι περιλαμβάνει αυτό το εργασιακό πλαίσιο;
Καταρχάς, να σας πω ότι η κυβέρνηση έχει λάβει μέτρα στήριξης του κλάδου που ξεπερνούν τα 450 εκατ. ευρώ, όπως για παράδειγμα το Μητρώο Καλλιτεχνών, μέσω του οποίου έχουν διατεθεί περισσότερα από 106 εκατ. ευρώ σε εργαζόμενους και επαγγελματίες του πολιτισμού.
Είναι γεγονός ότι η πανδημική κρίση που έπληξε τη χώρα μας ακολούθησε την οικονομική, γεγονός που οδήγησε 18.000 ανθρώπους του πολιτισμού να κλείσουν τα βιβλία τους. Έτσι, προχωρήσαμε σε σημαντικά βήματα θωράκισης και στήριξης των επαγγελματιών του πολιτισμού και του δημιουργικού τομέα. Συγκεκριμένα, όσοι επαγγελματίες είχαν ανοιχτά βιβλία, αλλά τα έκλεισαν, δεν θα πληρώνουν τέλος επιτηδεύματος για 3 χρόνια, εφόσον τα ανοίξουν και πάλι.
Επίσης, επιδοτείται ο κύκλος εργασιών τους μέχρι του ποσού των 5.000 ευρώ ή του 30% του τζίρου τους. Ουσιαστικά, οι επαγγελματίες που διατηρούν ανοιχτά βιβλία θα δουν να μειώνεται ο φόρος επιτηδεύματος κατά 38%, στα 400 ευρώ από 650, για τα φορολογικά έτη 2022, 2023 και 2024.
Όπως αντιλαμβάνεστε, μαζί και με τις εργασιακές και ασφαλιστικές μεταρρυθμίσεις που θα ακολουθήσουν, ευελπιστούμε στην περαιτέρω θωράκιση και ανάπτυξη του κλάδου ώστε όλοι οι δημιουργοί να μπορούν να βιοπορίζονται από τη δουλειά τους και η σύγχρονη πολιτιστική δημιουργία της Ελλάδας να βρει τη θέση που της αξίζει. Πάντως, είναι η πρώτη φορά που δίνονται τόσα πολλά χρήματα στον καλλιτεχνικό κόσμο. Και αυτό αποτυπώνεται στο ρεκόρ αιτήσεων των άμεσα ενδιαφερόμενων.
— Ξέρετε, μου κάνει τρομερή εντύπωση το ότι μιλάτε διαρκώς για ανακουφιστικά βραχυπρόθεσμα μέτρα τα οποία ελήφθησαν στον χώρο του πολιτισμού για τη στήριξη των ανθρώπων του και μεγάλη μερίδα του κόσμου του πολιτισμού εκφράζει διαρκώς τη δυσαρέσκειά της. Πού αποδίδετε αυτό το φαινόμενο;
Πρώτα απ’ όλα, όπως σας είπα, έχουν αντληθεί οικονομικοί πόροι πολλών εκατομμυρίων ευρώ, όσον αφορά τον δημιουργικό και πολιτιστικό τομέα. Μάλιστα, πριν λίγες μέρες ανακοινώσαμε νέα μέτρα στήριξης της τάξης του ενός εκατομμύριου ευρώ, τα οποία θα δοθούν για δράσεις σε πεδία όπως οι εικαστικές τέχνες, η αρχιτεκτονική, η φωτογραφία, το design, το βιβλίο, δράσεις φιλαναγνωσίας, ενώ σύντομα θα ακολουθήσουν και οι υπόλοιπες.
Από εκεί και πέρα, ναι, προφανώς ασκείται μια δημόσια κριτική. Οφείλω να επισημάνω, όμως, ότι πολλές φορές αλλάζει μορφή και εξελίσσεται σε μια σιωπή. Για παράδειγμα, για τα μέτρα στήριξης του τέλους επιτηδεύματος, οι φωνές οι οποίες σε άλλα θέματα είναι πολύ στεντόρειες τώρα σιώπησαν. Είναι ξεκάθαρο ότι δεν θα φτάσουν στο σημείο να πουν ότι πρόκειται για ένα καλό μέτρο, απλώς θα επιλέξουν να μην πουν τίποτα. Είναι κι αυτό μια μορφή αποδοχής.
Επιπρόσθετα, δεν χωρεί αμφιβολία ότι η πολιτική εργαλειοποίηση είναι μέρος του δημόσιου διαλόγου. Εμείς επιλέγουμε πάντως συνειδητά να έχουμε συνεχώς έναν ανοικτό δίαυλο επικοινωνίας με τους εκπροσώπους των κλάδων αυτών, όπως και με τα σωματεία, προκειμένου να δώσουμε λύσεις σε παθογένειες δεκαετιών.
— Όσον αφορά πάντως τον χώρο του βιβλίου, σας έχουν κατηγορήσει για έναν αέρα απαξίωσης σε δημόσιες πολιτικές του παρελθόντος, με αφορμή την πλατφόρμα Greeklit, τον ψηφιακό κόμβο που γεφυρώνει το ελληνικό βιβλίο με όλο τον κόσμο, για το οποίο παράλληλα δηλώσατε ότι «αν είχα ακούσει τους πέντε συλλόγους εκδοτών δεν θα το είχα κάνει». Τι απαντάτε;
Το θυμάμαι πολύ καλά αυτό το δημοσίευμα στο οποίο αναφέρεστε και είναι ένα ωραίο παράδειγμα για να δούμε τα συγκοινωνούντα δοχεία που αναπτύσσονται ανάμεσα στην εξουσία και τα media. Η δημοσιογράφος που υπέγραφε το κείμενο αυτό ήταν η βασική σύμβουλος της προηγούμενης υπουργού Πολιτισμού, της κυρίας Ζορμπά, επί διακυβερνήσεως ΣΥΡΙΖΑ. Ας το λάβουμε υπόψη μας πάντως κι αυτό.
Πέραν αυτού, όμως, εμείς δεν απαξιώνουμε ποτέ τις καλές ιδέες. Επί παραδείγματι, το μητρώο πολιτιστικών φορέων που δημιούργησε η προηγούμενη κυβέρνηση το κρατήσαμε και το ενισχύσαμε. Επομένως, για ποια απαξίωση με κατηγορούν για πολιτικές του παρελθόντος;
Μάλιστα, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έκανε τίποτα παρά, πέντε μέρες πριν τη λήξη της τετραετίας, ανάρτησε σε δημόσια διαβούλευση το σχέδιο νόμου για την ίδρυση ενός νέου φορέα, του «Οργανισμού Βιβλίου και Πολιτισμού». Και μάλιστα ήταν ένα νομοσχέδιο φαραωνικού τύπου, καθόλου βιώσιμο, το οποίο ελάχιστα μεριμνούσε για την ουσιαστική αντιμετώπιση των ζητημάτων τα οποία πραγματικά απασχολούν το βιβλίο. Επίσης, πρόγραμμα μεταφραστικό δεν υπήρχε, παρά ένα που ονομάζονταν «φράσεις» και το οποίο λειτούργησε μόνο για έξι μήνες. Άρα, δεν καταλαβαίνω τι ακριβώς απαξιώσαμε.
Όσον αφορά το δεύτερο σκέλος της ερώτησής σας, ίσως, δεν αντιλέγω ότι μπορεί να ήταν λίγο παρορμητικό αυτό που είπα, αλλά θεωρώ ότι έχουμε χτίσει μια καλή σχέση με τους εκδότες. Και μέσω του Greeklit το ελληνικό βιβλίο αποκτά μια νέα σύγχρονη πύλη διασύνδεσης με τη διεθνή λογοτεχνική κοινότητα, όπου, πέρα από την επιδότηση για τη μετάφραση πλήρους ή μέρους έργου, δημιουργείται μία βάση δεδομένων για όλο το οικοσύστημα του ελληνικού βιβλίου και αναπτύσσονται δράσεις για την ανάδειξη και την προώθηση των ελληνικών γραμμάτων στο εξωτερικό.
— Πώς έχετε σκοπό να ενισχύσετε τη νέα γενιά κινηματογραφιστών;
Αρχικά, η υπογραφή της νέας συμφωνίας κινηματογραφικής συνεργασίας ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Γαλλία αποτελεί ένα εξαιρετικά θετικό βήμα σε ό,τι αφορά τη σχέση ελληνικού σινεμά με το εξωτερικό. Ειδικότερα, αλλάζει προς το καλύτερο για την Ελλάδα το ελάχιστο και το μέγιστο ποσοστό συνεισφορών των συμβαλλόμενων συμπαραγωγών από την καθεμία εκ των δύο χωρών, διευκολύνοντας έτσι την είσοδο ενός Έλληνα παραγωγού σε μια ελληνογαλλική συμμετοχή.
Μάλιστα, φέτος είχαμε πολύ δυναμική παρουσία στις Κάννες, ενώ έχουμε εντάξει ένα μεγάλο πρόγραμμα στο Ταμείο Ανάκαμψης, ύψους οκτώ εκατομμυρίων ευρώ, για τους νέους δημιουργούς. Παράλληλα, κάτι που σχεδιάζουμε να υλοποιήσουμε είναι η δημιουργία μιας κρατικής σχολής κινηματογράφου κυρίως για τεχνικά επαγγέλματα.
— Κυνηγάτε συνεργασίες με διεθνείς πλατφόρμες όπως το Netflix, το HBO;
Έχουμε πάρα πολύ καλή σχέση και μάλιστα πριν λίγους μήνες είχα συνάντηση με την αντιπρόεδρο του Netflix για την Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική, όπου συζητήσαμε το ενδεχόμενο επένδυσης της εταιρείας στην Ελλάδα μέσω προγραμμάτων κατάρτισης με σκοπό την ενίσχυση του οπτικοακουστικού κλάδου.
Στην ίδια κατεύθυνση στο 7ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών και στο πάνελ με θέμα το Μέλλον του Οπτικοακουστικού Τομέα στην Ευρώπη συμμετείχε ο περιφερειακός διευθυντής Δημόσιας Πολιτικής της Netflix International, Alex Long, ο οποίος αναφέρθηκε στη «χρυσή εποχή» του οπτικοακουστικού τομέα στις μέρες μας.
— Γιατί το άνοιγμα του Ακροπόλ έχει καθυστερήσει τόσο πολύ; Θυμάμαι μια συνέντευξη που είχα κάνει με την υπουργό Πολιτισμού επί ΣΥΡΙΖΑ, Λυδία Κονιόρδου, η οποία τον Μάιο του 2018 μου έλεγε ότι ήταν θέμα λίγων μηνών. Η κυβέρνηση έχει αλλάξει, αλλά ήδη μετράμε 4 χρόνια από τότε.
Αρχικά, να πούμε ότι καταφέραμε να αποδεσμευτούν πόροι 3,7 εκατ. ευρώ που είχαν προβλεφθεί για την οργάνωση και πιλοτική λειτουργία του Ακροπόλ από το ΕΣΠΑ, αλλά για διάφορους λόγους ήταν μπλοκαρισμένοι. Σήμερα, βρισκόμαστε στο στάδιο στο οποίο τρέχουν οι διαγωνισμοί. Ελπίζουμε ότι το συντομότερο δυνατόν θα ολοκληρωθούν.
Να θυμίσω ότι τώρα πραγματοποιήθηκε η διοικητική παραλαβή από τον εργολάβο ώστε το κτίριο να μας ανήκει. Ωστόσο, πιστεύω ότι, μέχρι το τέλος του 2022 ή το πολύ αρχές του 2023, θα είναι έτοιμο να λειτουργήσει.
Δεν διαφωνώ ότι στα μάτια των Αθηναίων φαίνεται ως ένα κτίριο το οποίο παραμένει κλειστό. Δυστυχώς, τα γραφειοκρατικά εμπόδια και οι χρονοβόρες διαδικασίες καθυστέρησαν την παράδοσή του. Ωστόσο, στο τέλος του έτους θεωρούμε ότι το ιστορικό ξενοδοχείο Acropole Palace θα μετατραπεί σε ένα σύγχρονο Κέντρο Πολιτισμού και Δημιουργίας και θα αποτελέσει ένα τοπόσημο του ψηφιακού μετασχηματισμού στον πολιτισμό.
Να σας πω ότι μέσω της χρηματοδότησης θα καλυφθούν η προμήθεια εξοπλισμού, η εκπόνηση συμπληρωματικών μελετών, οι προσλήψεις του προσωπικού για την αρχική λειτουργία του φορέα, η υλοποίηση των πρώτων θεματικών εκθέσεων αλλά και των δύο μόνιμων εκθέσεων.
Ειδικότερα, η μία θα αφορά το έργο του Σωτήριου Μαγιάση, αρχιτέκτονα του Acropole Palace και το εξαιρετικό δείγμα της τεχνοτροπίας art nouveau που δημιούργησε, ενώ η δεύτερη έκθεση θα εστιάζει στον ρόλο που διαδραμάτισε το κτίριο στα ιστορικά γεγονότα που έλαβαν χώρα κατά την εξέγερση του Πολυτεχνείου το 1973. Τέλος, μέσω κοινών δράσεων με το Αρχαιολογικό Μουσείο και το ΕΜΠ ευελπιστούμε ότι το Ακροπόλ θα αποτελέσει μια ψηφίδα πολιτισμού η οποία θα αναζωογονήσει την πολύπαθη αυτή περιοχή.
— Δεν θεωρείτε ότι υπάρχει μια ανισότητα σε θέματα πόρων συγκριτικά με τον σύγχρονο πολιτισμό;
Να σας υπενθυμίσω ότι ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν εκείνος που δημιούργησε αυτήν τη θέση, άρα αναγνώρισε και την κομβική σημασία του σύγχρονου πολιτισμού. Επίσης, είναι σημαντικό ότι ως προς το Ταμείο Ανάκαμψης οι πόροι μοιράζονται πλέον μισοί-μισοί ανάμεσα στην αρχαία κληρονομιά και τον σύγχρονο πολιτισμό.
Τώρα, όσον αφορά τα ποσά που προβλέπονται από τον κρατικό προϋπολογισμό, πράγματι υπάρχει διαφοροποίηση, αλλά ας λάβουμε υπόψη το υψηλό κόστος συντήρησης και ανάδειξης της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
— Θα δίνατε το Ηρώδειο στον ΛΕΞ;
Ήδη έχουμε αποδείξει ότι δεν αντιμετωπίζουμε με αγκυλώσεις ή εμμονές τη χρήση των αρχαιολογικών χώρων. Αυτό μάλιστα εντατικοποιήθηκε μετά την έναρξη του προγράμματος «Όλη η Ελλάδα ένας πολιτισμός». Επομένως, θεωρούμε ότι είναι σημαντικό να ξαναγνωρίζουμε αυτά τα ιστορικά τοπόσημα μέσα από ποικίλες όψεις του σύγχρονου πολιτισμού.
— Θα εντάσσατε δηλαδή στον σύγχρονο πολιτισμό τη ραπ;
Ο σύγχρονος πολιτισμός, για μένα, ορίζεται ως ο πολιτισμός που αφορά το σήμερα. Και, αναμφίβολα, εμπεριέχει πολλές εκφάνσεις. Η ραπ είναι μια απ’ αυτές, όπως επίσης το ελληνικό metal και η ηλεκτρονική μουσική σκηνή. Κατά τη γνώμη μου, είναι μεγάλο λάθος να πιστεύουμε σε τέτοια στεγανά.
— Είστε ένας νέος πολιτικός. Γιατί πιστεύετε ότι οι νέοι αδιαφορούν για την πολιτική;
Γιατί η ίδια η πολιτική αδιαφορεί για τους νέους.
— Τι φταίει και στην Ελλάδα αποτελεί είδηση το γεγονός ότι έχουμε τον πρώτο γκέι υπουργό;
Υποθέτω επειδή δεν είχε βγει κάποιος πριν από εμένα να το πει δημόσια;
— Πιθανολογείται ότι θα είστε υποψήφιος με το κόμμα της ΝΔ. Έχει κλειδώσει;
Μέχρι στιγμής δεν έχει οριστικοποιηθεί αν θα είμαι υποψήφιος, αλλά αυτή η απόφαση ανήκει στην ευχέρεια του πρωθυπουργού. Αυτό πάντως που με απασχολεί έντονα είναι ότι, δυστυχώς, στην Ελλάδα ευτελίζουμε πολλές φορές την εκλογική διαδικασία, με αποτέλεσμα ένα μεγάλο ποσοστό των νέων να επιλέγει την αποχή. Οι εκλογές είναι μια ύψιστη δημοκρατική πράξη και κάτι το ιερό. Δεν είναι reality που ψηφίζεις ποιος παίκτης δεν σου αρέσει να μείνει, ούτε είναι ποδοσφαιρικό ματς.
— Πολλοί υποστηρίζουν ότι έχουμε το πιο στρέιτ Κοινοβούλιο της Ευρώπης. Πιστεύετε ότι θα μπορούσαν ανοιχτά γκέι πολιτικοί να εκλεγούν στην ελληνική Βουλή; Εσείς με το ΠΟΤΑΜΙ είχατε βγει δεύτερος σε σταυρούς στην Α’ Αθηνών.
Ευτυχώς, η εποχή μας καταρρίπτει στερεότυπα και προκαταλήψεις. Τα ταμπού σπάνε και η ελληνική κοινωνία αλλάζει αντίληψη πάνω σ’ αυτά τα θέματα. Όμως, αυτό έχει να κάνει και με τους υποψηφίους που επιλέγουν τα κόμματα. Για παράδειγμα, θεωρώ ότι έγινε μια μεγάλη ζημιά όταν στις ευρωεκλογές άλλαξε το σύστημα από λίστα σε σταυρό, διότι καταφέραμε να έχουμε μια πανελλαδική πασαρέλα από celebrities.
— Έχουν νόημα οι ιδεολογίες σήμερα;
Έχουν νόημα οι ιδέες, οι αξίες και τα πιστεύω.
— Τι απαντάτε σε όσους σας κατηγορούν ότι είστε απολιτίκ και ελιτιστής;
Δεν το καταλαβαίνω αυτό που λέτε, πραγματικά. Είμαι ελιτιστής όταν ήδη σας έχω αναφέρει τόσες φιλοεργατικές πολιτικές; Είμαι απολιτίκ όταν μιλώ και θίγω ζητήματα όπως η νομοθέτηση του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών; Ειλικρινά, απορώ.
— Είναι συντηρητικό κόμμα η ΝΔ;
Αν διαβάσετε την ιδρυτική διακήρυξη της ΝΔ θα αντιληφθείτε πόσο προοδευτικό κείμενο είναι, και να σας θυμίσω ότι ο Κωνσταντίνος Καραμανλής μιλούσε για ριζοσπαστικό φιλελευθερισμό.
— Πάντως, φαίνεται ότι η κυβέρνηση είτε δειλιάζει είτε φοβάται να ανοίξει το θέμα του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών.
Αναρωτιέμαι γιατί δεν το ψήφισε ο ΣΥΡΙΖΑ όταν είχε τη δυνατότητα να το κάνει ως κυβέρνηση. Να θυμίσουμε ότι είναι ένα προοδευτικό κόμμα, σύμφωνα με όσα πρεσβεύει, το οποίο, όμως, δεν δίστασε να συγκυβερνήσει με ένα από τα πιο συντηρητικά κόμματα του ελληνικού κοινοβουλίου, τους ΑΝΕΛ. Πιστεύω ότι του δόθηκε η ευκαιρία να κάνει κάποια πράγματα, αλλά τελικά τα έκανε με τρόπο ελλειμματικό, χωρίς φυσικά να υποτιμώ το σύμφωνο συμβίωσης. Το αναφέρω απλώς διότι τώρα που βρίσκεται στην Αξιωματική Αντιπολίτευση κατέθεσε νομοθετική ρύθμιση στη Βουλή για την ισότητα στον γάμο.
Από την άλλη, αν μιλήσουμε για την κυβέρνηση, έχει ήδη προχωρήσει στη σύσταση της Επιτροπής Εθνικής Στρατηγικής για την Ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ+ στην Ελλάδα, ψήφισε την τροπολογία που κατέθεσε ο υπουργός Υγείας για την ένταξη των οροθετικών στην άυλη συνταγογράφηση και στη δυνατότητα αναδοχής, όπως και την απαγόρευση των «θεραπειών μεταστροφής».
Προσωπικά, όπως θυμάστε, συμμετείχα και στην πανελλήνια καμπάνια για την ισότητα στον γάμο «Πες το Ναι» και στο δικαίωμα της τεκνοθεσίας για τα ζευγάρια της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας. Η ΝΔ εξελίσσεται, οι συνθήκες ωριμάζουν και επομένως η νομοθέτηση του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών είναι θέμα χρόνου.
— Τι άλλαξε από την ημέρα που μιλήσατε δημόσια για τον σεξουαλικό σας προσανατολισμό;
Καταρχάς, τα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας είναι ένα θέμα πολιτικό. Γι’ αυτό δεν το έκανα με τη λογική της κλειδαρότρυπας αλλά προτίμησα να το πράξω ως ένα σημαντικότατο ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Και σίγουρα δεν πέρασε ποτέ από το μυαλό μου μια lifestyle προσέγγιση της πολιτικής, ούτε επιδίωκα κατ’ αυτόν τον τρόπο να ασχοληθεί ο κόσμος μαζί μου. Αυτό που θα έλεγα ότι άλλαξε, πάντως, από εκείνη την ημέρα είναι ότι δεν χρειάζεται να με απασχολεί τι σκέφτονται οι άλλοι για μένα. Το ξέρουν πλέον όλοι και τέλος.
— Όταν διαβάζετε ότι ανήκετε στο «gay Pride του Μαξίμου», πώς αντιδράτε;
Αυτά γράφονται από εφημερίδες του κίτρινου Τύπου τις οποίες επιλέγω συνειδητά να αγνοώ. Δεν έχω σκοπό, όμως, ούτε να τους φοβηθώ ούτε να δειλιάζω απέναντι σε τέτοιους ανθρώπους που βγάζουν πάνω μου τα πιο ταπεινά τους ένστικτα.
— Ποια ελληνική παθογένεια σας ενοχλεί πιο πολύ;
Η ευθυνοφοβία.
— Τι θεωρείτε σημαντικό στη ζωή;
Να έχεις μια ζωή με νόημα.